چرا باید به نیازمندان کمک کرد؟
این سوال برای افراد مختلف و با عقاید گوناگون، پاسخ‌هایی متفاوت هم نیاز دارد. اما با واکاوی کلی نوع بشر و خصوصیات انسانی آن، تقریبا می‌توان به پاسخ‌هایی دست یافت که برای هر عقیده و هر شخصیتی جوابگو باشد. در این مطلب با واکاوی این مسئله، در خصوص ضرورت کمک به نیازمندان ادله‌ای را بیان خواهیم کرد.
خوی انسان‌ها فطرتاً اجتماعی است
به طور کلی می‌توان گفت نوعِ بشر موجودی اجتماعی است به طوری که نه تنها موضوع زندگی در کنار هم برای همه‌ی مردم یک مزیت به شمار می‌رود، بلکه چندان نمی‌توان زیستن انسان‌ها را بدون درنظر گرفتن اجتماع تصوّر کرد.
انسان از بدو تولد و چشم گشودن بر روی جهان هستی، با اجتماعی به نام خانواده روبرو می‌شود که حیاتش به ماندگاری و همراهی آنها بستگی دارد؛ و در طی کردن مراحل رشد و نمو، اگرچه نوعِ این نیاز به اجتماع تغییر می‌کند، اما از اهمیت آن به هیچ وجه کاسته نخواهد شد.
هر شخص در طولِ زندگی، قطعا بارها با مسائل و مشکلات بسیاری روبرو می‌گردد که در موارد زیادی شخصاً و به تنهایی توان رویارویی با آنها و رد شدن از سدِ این مسائل و مشکلات را نخواهد داشت. اما در این مسیر افراد نزدیک، دوستان، آشنایان و حتی در مواردی هم افرادی به ظاهر غریبه و ناشناس می‌توانند در روند حل مسائل کمک‌رسان او باشند.
و این تصور که ما تحت هیچ شرایطی با مشکل و مانعی در روند زندگی‌مان روبرو نخواهیم شد و از همین رو نیز به کمک دیگران نیاز پیدا نخواهیم کرد، تفکری کاملا اشتباه است؛ چراکه خلقت بشری به گونه‌ای از سوی خداوند متعال طرح‌ریزی شده است که در مواردی بسیار بدون بهره‌گیری از توان اجتماع قادر به حل مشکلات غامض و بزرگ نیست.
و چه بسا، در مواردی کوچک و نه چندان مهم نیز، بهره‌گیری از کمک سایرین می‌تواند در تسریع و تسهیل امر بسیار کارآمد و موثر باشد و بخش عمده‌ای از توان هر یک از ما که می‌بایست صرف این مشکلات شود را برای مسیر پیش رو دخیره می‌کند.
پس یکی از موضوعاتی که در کمک به دیگران (بویژه نیازمندان) به خوبی نمود می‌کند، همین موضوع است که ایجاد اجتماعی توان‌مند می‌تواند شرایط را برای خودمان در آینده‌ای نزدیک مساعد کند.
از هر دست بدهی، از همان دست پس خواهی گرفت
پس با نظر به آنچه که گفته شد، و به دلایل متعدد دیگر، می‌توان گفت در حقیقت یکی از ضرورت‌های کمک به نیازمندان، کمک به خودمان است؛ چراکه هم موضوعِ یاد شده نشان‌گر این مسئله است که کمک به دیگران، موجب تقویت اجتماعی که در آن هستیم می‌شود، همدلی را افزون می‌کند و محیط را برای خود و عزیزانمان در شرایط مختلف (بویژه شرایط نابسامان) کاملا مساعد می‌کند.
همچنین اکثر علوم انسانی همچون راون‌شانسی، جامعه‌شناسی، حدیث و … و همین طور تجربه‌ی بشری به خوبی ثابت کرده‌اند که ما نتیجه کارهای خوب و بد خود را می‌گیریم و ضرب‌المثلِ یاد شده نیز گویای همین موضوع است.
و از سویی دیگر کمک ما به دیگران و علی‌الخصوص به نیازمندان، موجب ایجاد احساسی سرشار از رضایتِ خاطر در وجود ما می‌شود که تحقیقاتِ پژوهشگران نیز این موضوع را با تشریحِ وضعیت عملکردی مغز در هنگام کمک و ترشح هرمون‌های نشاط‌آوری همچون اندورفین در بدن، تایید می‌کند.
و تمام موارد فوق فارغ از موضوعات بیان شده در ادیان مختلف الهی که به کرات به آنها تصریح شده و ماحصل کمک به نیازمندان را افزایش رزق و روزی، ایجاد برکت در این روزی و روند زندگی، دوری از بلایا و … قلمداد کرده، می‌باشد.
پس می‌توان یک بخش از ضرورت کمک به نیازمندان را به منافع مادی و دنیوی خود نسبت داد.
کمک به نیازمندان، منفعتی ورای ماده را در بر دارد
اگرچه موارد یاد شده به خودیِ خود، مواردی بد و قبیح نیستند و کمک به نیازمندان برای رسیدن به خواسته‌ها و حاجت‌های دنیوی، چیزی عبث و بیهوده، کریه و ناپسند و غیرمتعارف نیست؛ اما فرو رفتن در تفکر و باوری که صرفا با موارد و منافع فوق گره خورده باشد، چندان در حدِ شأن و جایگاه انسانیِ هر یک از ما نیست.
ضمن اینکه تمرکز و توجهِ بیش از حد بر روی خواستههای کوچک و محدود، سبب از دست دادن خواسته‌ها و دستاوردهای بزرگتر می‌شود. و حال آنکه زمانی‌که بر روی دستاوردهای بزرگ تمرکز کنیم، با به دست آوردن این دستاوردها، خواستههای کوچک را نیز قطعا به دست خواهیم آورد. و مصرعِ مشهور “چون که صد آمد، نود هم پیش ماست” نیز بیانگر همین موضوع است.
و اما آنچه که در آیات و روایات مختلف در کمک به نیازمندان تصریح دارد به طوری که توجه ما را در نظر بدان به مراتب بیش از موارد یاد شده جلب می‌کند، این است که کمک به نیازمندان و بخشش و انفاق به آنها، در وهله‌ی اول رضایت باری‌تعالی را در پی خواهد داشت که نه تنها این موضوع از هر منفعت مادی و دنیوی برتر و بالاتر است، بلکه در پی رضایت خداوند متعال، تمامِ آنچه از خواستههای دنیوی در سر داشتیم نیز توسط حضرتِ حق نسیب ما خواهد شد.
همان‌طور که در قرآن هم چنین آمده است “افرادی که اموال خود را در راه خدا می‌بخشند، مثل بذری هستند که 7 خوشه برویاند؛ که در هر خوشه، 100 دانه باشد؛ و پروردگار آن را برای هر شخصی بخواهد و پسندیده باشد، چندین برابر می‌کند” (آیه 261، سوره بقره)
کمک به نیازمندان باید خالصانه باشد
البته آنگاه کمک به نیازمندان, رضایت خداوند، به همراه برآورده شدن خواستههای معقول دنیوی را برای ما به همراه خواهد داشت که این کمکِ ما به دور از هر گونه غَل و غَش و تزویر و ناخالصی باشد.
لذا باید این موضوع را نیز به طور جدی مدِنظر قرار دهیم که ورود هر گونه انانیت و خودخواهی در روند کمک به نیازمندان موجب کمرنگ شدن و یا حتی نابودی برکاتِ آن کمک خواهد شد و مهم‌تر از آن، رضایت خداوند را نیز برای ما در بر نخواهد داشت. همان طور که قرآن در آیه 264 سوره بقره تاکید می‌کند که “صدقات خود را بامنت واذیت باطل نکنید، مانند آن‌کس که مال خود را از روی ریا کاری نزد مردم انفاق کند و ایمان به خداو روز قیامت نیاورده است”
خیریه انصارالرسول (ص) در حدود 5 دهه پیش به دست بانیانی پاک و خالص برای کمک به ایتام راه‌اندازی شده، و امروز نیز خادمانِ ایتام در این خیریه تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند که ذرّه‌ای از مسیرِ نیّتِ پاک آن عزیزانِ از دست رفته منحرف نشوند.
شما خیرین بزرگوار نیز می‌توانید با همراهی با این خیریه، الطاف خالصانه‌ی خود را در قالب کمک‌های نقدی و غیرنقدی به نیازمندان واقعی اهدا کنید.
