امروز مصادف با روز ولادت حضرت فاطمه‌ی معصومه سلام‌الله علیها است و به نام “روز دختر” نیز نامگذاری شده است.
حضرت معصومه سلام‌الله علیها در روز اول ذی‌القعده سال ۱۷۳ هجری قمری در شهر مدینه دیده به جهان گشودند. و از همان آغاز در محیطی پرورش یافتند که همه به فضائل اخلاقی آراسته بودند. روایت است که برادر بزرگوار ایشان، حضرت امام رضا علیه‌السلام این بانوی بزرگوار را معصومه صدا می‌زدند و جدشان امام صادق علیه‌السلام نیز پیش از تولدشان، ایشان را به «کریمه‌ی اهل بیت» ملقب نمودند.
پیشینه‌ی حضرت معصومه
همان‌طور که می‌دانید عبادت و زهد، پرهیزکاری و تقوا، راستگویی و صداقت، حلم و بردباری، استقامت در برابر ناملایمات، بخشندگی و سخاوت، پاکدامنی و نیز یاد خدا، از صفات برجسته‌ی این خاندان پاک سیرت و نیکو سرشت به شمار می‌رفت. و آباء و اجداد این خاندانِ نورانی، همه از برگزیدگانِ خداوند و پیشوایان هدایت، گوهرهای تابناک امامت و سکان داران کشتی انسانیت بوده‌اند.
اگرچه نامِ اصلی حضرت معصومه، “فاطمه” است. در کُتُب روایی و تاریخی هم، از ایشان با عنوان فاطمه بنت موسی بن جعفر علیه‌السلام یاد شده است، امّا صدها سال است که این بانو را با این لقبِ مشهورشان صدا می‌زنند، و از همین رو این لقب نزد بسیاری ایرانیان تبدیل به اسم برای ایشان شده است.
البته حضرت معصومه سلام‌الله علیها، معصوم [به معنایی که در مورد پیامبران و امامان به کار می‌رود] نبوده‌اند، امّا ایشان دارای طهارت روح و کمالات معنوی بسیار بالایی بوده‌اند، به گونه‌ای که به زائران ایشان وعده‌ی بهشت داده شده است.
همچنین با نظر به روایات متعددی که در شأن و منزلت حضرت وارد شده، می‌توان مرتبه‌ای از عصمت [نه در حد ائمه] برای ایشان قائل شد؛ و این موضوع در حق چنین بانویی بعید به نظر نمی‌رسد؛ چرا که این حد از عصمت به معنای دوری از گناه در زندگی عالمان بزرگ نیز زیاد به چشم می‌خورد.
سفر حضرت معصومه به ایران و شهادت ایشان
حضرت معصومه سلام‌الله علیها یک سال بعد از هجرتّ اجباری برادرشان امام رضا علیه‌السلام به مرو [در سال ۲۰۱ هجری قمری]، به شوق دیدار برادر و ادای رسالت زینب‌گونه و پیام ولایت، به همراه عده‌ای از خویشان خود (برادران و برادرزادگان‌شان) به سمت خراسان حرکت کردند و در این مسیر، در هر شهر و دیاری با استقبال بالای مردم واقع می‌شدند.
اما عده‌ای از مخالفان اهل بیت علیهم‌السلام که از پشتیبانی مأموران حکومتی نیز برخوردار بودند، در شهر ساوه سر راه کاروان آنان را گرفتند و با همراهان حضرت وارد جنگ شدند، که نتیجتا تقریباً تمامی مردان کاروان ایشان به شهادت رسیدند، و حتی به نقلی حضرت سلام‌الله علیها را نیز مسموم کردند.
به هر صورت، حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها یا به خاطر اندوه زیاد از این حادثه‌ی جان‌گداز و یا دلیل مسمومیت، بیمار شدند و چون دیگر امکان ادامه‌ی راه به طرف خراسان نبود، طبق روایاتی در روز ۲۳ ربیع‌الاول سال ۲۰۱ هجری قمری حضرت سلام‌الله علیها وارد شهر مقدس قم شدند و در محلی که امروز «میدان میر» نامگذاری شده است به منزل «موسی بن خزرج» رفتند و افتخار میزبانی حضرت نصیب وی شد و پس از ۱۷ روز زندگی در این شهر رحلت کردند [و یا شهید شدند].
تشییع پیکر حضرت معصومه
مردم قم با تجلیل بسیار فراوان پیکر پاک این بانوی بزرگ را به سوی محلی به نام «باغ بابلان» که قبرستان خانوادگی «اشعریون» بود، برده و در آنجا تشییع کردند.
بعد از سال‌ها حضرت زینب سلام‌الله علیها [دختر امام جواد علیه‌السلام] اولین گنبد را بر مزار شریف عمه‌ی بزرگوارش بنا کرد و بدین صورت تربت پاک آن بانوی بزرگوار اسلام، قبله گاه قلوب ارادتمندان به اهل بیت علیهم‌السلام و دارالشفای دل‌سوختگان عاشق ولایت و امامت شد.
فضیلت حضرت معصومه
آن حضرت فرزند رسول خدا، فرزند ولی خدا، دختر ولی خد و عمه‌ی ولی خدا است و این امر در کنار طهار و پاکی و پارسایی بسیار زیاد ایشان خود سرچشمه سایر فضایل و کمالات معنوی و روحانی آن بزرگوار است. عالمه و محدثه اهل بیت علیهم‌السلام یکی از والاترین عناوینی است که نشان دهنده‌ی بلندای مرتبه علم و آشنایی بسیار زیاد کریمه اهل بیت علیهم‌السلام به معارف بلند اسلام و مکتب حیات‌بخش تشیع است و به آن استناد می‌کنند، چرا که آن حضرت جز از افراد مورد وثوق و اطمینان حدیث نقل نمی‌کند.
او معصومه است و فاطمه معصومه که خود پرورش یافته مکتب ائمه طاهرین علیه‌السلام و یادگار صاحبان آیه تطهیر است، نمونه عالی از طهارت و پاکی است، به حدی که خاص و عام او را به‌عنوان معصومه لقب داده‌اند، چنانچه حضرت رضا علیه‌السلام فرمود: «من زار المعصومه بقم کمی زارانی: کسی که فاطمه معصومه را در قم زیارت کند، مثل آن است که مرا زیارت کرده باشد.
از جمله کسانی که به شفیعه بودنش در روایات و آثار دینی تصریح شده است، فاطمه معصومه است، امام صادق علیه‌السلام می فرماید: به شفاعت او همه شیعیانم، وارد بهشت خواهند شد.امام رضا علیه‌السلام فرمودند: کسی که فاطمه معصومه را زیارت کند، در حالی که معرفت به حق او داشته باشد، پاداش او بهشت است و امام جواد علیه‌السلام فرمود: کسی که قبر عمه ام را در قم زیارت کند، سزاوار بهشت است.
ویژگی‌های حضرت معصومه
حضرت معصومه سلام‌الله علیها ویژگی‌های منحصربه فردی دارد که هیچیک از امام زادگان ندارند؛ حرم آن حضرت و قبر نورانی‌اش برکات بزرگی دارد که در کمتر نقطه‌ای از زمین می‌توان یافت؛ بی مبالغه است که گفته شود یکی از مقدس‌ترین اماکن روی زمین و معادل دیگر اماکن مقدس دنیاست.
در میان امامزادگان ایران و شهر قم و فرزندان حضرت امام موسی علیه‌السلام که نورافشانی می‌کنند، ماه تابانی که همه آن‌ها را تحت‌الشعاع انوار درخشان خود قرار داده، تربت پاک شفیعه محشر، کریمه اهل‌بیت پیامبر صلی‌الله علیه و آله دخت گرامی موسی بن جعفر، حضرت معصومه سلام‌الله علیها است.
حضرت فاطمه معصومه سلام‌الله علیها از جهت شخصیت فردی و کمالات روحی در بین فرزندان موسی بن جعفر سلام‌الله علیها بعد از برادرش، علی بن موسی‌الرضا علیه‌السلام در والاترین رتبه جای دارد. این در حالی است که شیخ مفید و دیگران فرزندان دختر امام کاظم علیه‌السلام حداقل هجده تن بوده‌اند و فاطمه در بین این‌همه بانوی مکرمه سرآمد بوده است.
حاج شیخ عباس قمی درباره دختران موسی بن جعفر می‌نویسد: ” برحسب آنچه به ما رسیده، افضل آن‌ها سیده جلیله معظمه، فاطمه بنت امام موسی علیه‌السلام معروف به حضرت معصومه است”.
اما شیخ محمدتقی تستری در ” قاموسی الرجال ” فضیلت وی را نه تنها در بین دختران، بلکه پسران حضرت غیر از امام رضا علیه‌السلام بی‌نظیر می‌داند و می‌نویسد: ” در میان فرزندان امام کاظم علیه‌السلام با آن همه کثرتشان، بعد از امام رضا علیه‌السلام کسی مثل حضرت معصومه سلام‌الله علیها نیست.
بدون شک این نحوه اظهارنظرها و نگرش به شخصیت فاطمه دختر موسی بن جعفر علیه‌السلام بر برداشت‌هایی استوار است که از متن روایات وارده از ائمه به دست آمده است. روایاتی که مقام‌هایی را برای فاطمه معصومه سلام‌الله علیها برشمرده‌اند مقامی که نظیر آن را برای دیگر برادران و خواهران وی ذکر نکرده‌اند و به این ترتیب نام فاطمه معصومه سلام‌الله علیها را در شمار زنان برتر جهان قرار داده‌اند.
سخن پایانی
سالروز ولادت حضرت معصومه سلام‌الله علیها در تقویم ملی ایران به نام روز دختر و برای ارج نهادن به این قشر عزیز جامعه نامگذاری شده است. روزی، هر چند نمادین می‌توان پای درد و دل دختران جوان نشست و به فکر راه چاره‌ای برای رفع مشکلات آنان بود. زیرا این دختران، مادران فردای این مرز و بوم هستند و باید همواره این قشر را عزیز بداریم.
در این اثنا، خیریه‌ی انصارالرسول صلی‌الله علیه وآله نیز نگاه ویژه‌ای به دخترانی دارد که علیرغم والا بودن منزلت و جایگاه‍شان [در حد سایر دختران این مرز و بوم]، از نعماتِ ابتدایی همچون نعمت پدر، محبتِ پدری، حداقل‌های مادی و … بی‌بهره‌اند.
و چه خوب است که شما خیرین عزیز به منظور تکریم این دختران نیز دست یاری به دست این خیریه دهید و ما را از کمک‌های خداپسندانه‌ی خود محروم نسازید.